کهنه گرایی در قدرت؛
پیرسالاری (Gerontocracy) به معنای "حکومت سالخوردگان" است. این واژه در یونان باستان در اشاره به نوع خاصی از حکومت به کار میرفت، ولی امروزه برای توصیف وضعیتی به کار میرود که هر حکومتی ممکن است دچار آن شود.در پیرسالاری، "عمر" و "تجربه" به دلایل دینی یا عرفی "قداست" یا "حرمت" دارد و به همین دلیل در تصمیم گیریها، اولویت با "رای پیران" است؛ بنابراین در تخصیص مناصب سیاسی و مدیریتی، پیران بر جوانان ارجحیت دارند و صندلیهای قدرت غالبا در اختیار پیران قرار میگیرد. پیرسالاری در واقع ریشه در نگرشی بنیادین به زندگی انسان دارد که میتوان آن را تقدیس "تجربه" خلاصه کرد. هم از این رو پیرسالاری، صرفا دلالت سیاسی ندارد بلکه در فرهنگ عمومی نیز میتواند جاری باشد. پیرسالاری قطعا یکی از مبانی محافظهکاری است، اما رژیمهای سیاسی انقلابی نیز گرفتار آن میشوند.
کد خبر: ۳۸۷۷۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۲۴
به مناسبت روز 12 فروردین؛
سید امیر مکی پژوهشگر تاریخ معاصر در یادداشتی به ماجرای واژه «دموکراتیک» در عنوانِ «جمهوری اسلامی» و حذف آن پرداخت و از قول مهندس بازرگان نوشت «این انتخابات ۱۰۰درصد آزاد و داوطلبانه صورت گرفت.»
کد خبر: ۳۸۷۴۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۱۲
دیدگاه های ملکیان درباره سیاست؛
زیدآبادی معتقد است که ما در این نقطه از تاریخ و جغرافیا بهدنیا آمدهایم و فرهنگ و زبان «هویتی ملی» ما را شکل و برای هر انسانی باید خاستگاه و ریشههایش اهمیت داشته باشد. زیدآبادی نگران آینده و مرزهای ایران است، اما ملکیان میگوید حفظ کشور بهخودیِ خود هیچ اهمیتی ندارد، بلکه «حفظ کشوری اهمیت دارد که رژیم سیاسیاش براساس عدالت و اخلاق رفتار میکند.» او همچنین معتقد است که در حوزه روشنفکری وقتی از حقیقت حرف میزنیم یعنی روشنفکر، آنچه را که ناظر به موضوعات، مسائل و مشکلات اجتماعی بهنظرش حقیقت میآید، باید با همنوعانش در میان بگذارد. در ادامهی این گفتگو بحث بر سر حقیقت و مصلحت، اخلاق در سیاست و عدم امکان گفتگو با کسانی است که «قانون»، «اخلاق» و «عقلانیت» را زیر پا میگذارند. ملکیان میگوید، اگر این سه را بهعنوان زمینه مشترک بپذیرند، حاضر است با هر کسی گفتگو کند.
کد خبر: ۳۸۶۴۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۳
روابط اقتصادی در شرایط جنگی؛
قطع روابط اقتصادی در شرایط جنگی امری منطقی است. در صلح، هدف باید محدودکردن صادراتِ تنها حساسترین فناوریها به رژیمهای غیرلیبرال باشد. زمانی که دولتهای استبدادی قدرت ترساندن را داشته باشند (مثل کاری که روسیه میتواند با گاز خود انجام دهد)، هدف نباید خودکفایی ملی باشد. بلکه باید از شرکتها بخواهند به تأمینکنندههای خود تنوع ببخشند و در نتیجه آن سرمایهگذاری در منابع جدید تأمین از انرژی گرفته تا الکترونیک را تحریک کنند.
کد خبر: ۳۷۵۶۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۰۳
فرید زکریا؛
عجیب است که ایالات متحده اغلب مدافع انتخابات و دموکراسی مبتنی بر همهپرسی در خارج از کشور است، درحالیکه آنچه در مورد سیستم آمریکا متمایز است این نیست که چقدر دموکراتیک است، بلکه این است که چقدر غیردموکراتیک است. دموکراسی بدون لیبرالیسم مشروطه صرفاً ناکافی نیست، بلکه خطرناک است و فرسایش آزادی، سوء استفاده از قدرت، شکافهای قومی و حتی جنگ را به همراه دارد.
کد خبر: ۳۷۳۹۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۹
در پی بازگشت طالبان؛
جمعی از فعالان مدنی و سیاسی ایران در با انتشار بیانیهای تحلیلی نسبت به حضور مجدد طالبان در افغانستان و جنگ این کشور واکنش نشان دادند.
کد خبر: ۳۵۵۷۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۹
کاوه بهبهانی؛
هنری ثورو، فیلسوف قرن نوزدهمی معتقد است:” ما باید انسان باشیم و بعد از آن تابع دولت باشیم. آنقدر که احترام به حق مطلوب است، احترام به قانون مطلوب نیست. تنها وظیفهای که حق دارم به آن مقید باشم این است که کاری کنم که هر آینه آن را حق میپندارم. قانون هرگز آدمیان را ذرهای عادلتر نمیکند و حتی نیکسرشتترین آدمها با احترام به قانون هر روزه به خدمت شر و بیعدالتی در میآیند. ”
کد خبر: ۳۴۵۷۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۶
چالشهای دموکراسی آینده؛
بشیریه، جامعهشناس و پژوهشگر علوم سیاسی میگوید “یکی از خطرات عمدهای که برای دموکراسی در قرن بیستم پدیدار شده، بنیادگرایی مذهبی است. بنیادگرایی در مذاهب مختلف به ویژه مسیحیت، یهودیت، اسلام و مذهب هندو وجود دارد. بنیادگرایان در همه جا ارزش و اعتباردموکراسی و لیبرالیسم غربی را نفی میکنند و مخالف کثرت گرایی ارزش و تساهل عقیدتی هستند. ”
کد خبر: ۳۳۸۷۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۱
با قوچانی
محمد قوچانی میگوید: دموکراسی نمیتواند هدف جنبش اصلاحات باشد، دموکراسی ابزار جنبش اصلاحات است. هدف جنبش اصلاحات رسیدن به یک سعادت، رفاه و توسعهای برای کشور است که مردم بتوانند زندگی خوبی داشته باشند.
کد خبر: ۳۲۳۵۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۰۲
روابط ایران و افغانستان؛
وزیر امور خارجه کشورمان با بیان این که ایران همواره با حضور نیروهای خارجی در منطقه مخالف بوده است، گفت:در موضوع افغانستان نیز ما معتقد به خروج قانونمند و حسابشدهی نیروهای خارجی هستیم؛ براساس خواست مردم افغانستان و با تحویل مسئولانه مسئولیتهای امنیتی به نیروهای افغانی نه به شکلی که امریکاییها خودشان بروند با طالبان مذاکره کنند.
کد خبر: ۳۱۸۴۲۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۰۲
بازنشر گفتگو با فیرحی
دکتر داود فیرحی درباره انتشار جلد دوم کتاب «فقه و سیاست در ایران معاصر» امیدوار بود با استقبال خوبی که از انتشار اثر جدیدش از همان روزهای نخست شده، بتواند برای یکی از مهمترین پرسشها و چالشهای فراروی اندیشه دینی در ایران معاصر، صورت مسأله مناسبی ارائه داده و راهگشا و ابهامزدا باشد.
کد خبر: ۳۱۱۴۸۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۲۳
یادداشت محمد فاضلی؛
سؤال این است که چرا در مملکت ایران که قانون اساسیاش مبتنی بر مردمسالاری است و حقوق ملت در آن تعریف شده، نباید ابزار طومارنویسی به اندازه کشور انگلستان وجود داشته باشد؟ مجلس اگر راست میگوید که میخواهد صدای مردم باشد، طرحی آماده کند که در آن کشور قانونی برای طومارنویسی، امضا شدن، و الزام دولت و مجلس و قوه قضائیه به رسیدگی و پاسخگویی شفاف داشته باشد. این یکی را میتوانیم از اجنبی جماعت یاد بگیریم.
کد خبر: ۳۰۹۷۵۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۱۳
نقض کنوانسیون اروپایی حقوق بشر
دادگاه حقوق بشر اروپا خطاب به دستگاه قضایی سوئیس نوشت: «حفظ نام و امنیت افراد مورد تحقیق در یک گزارش خبری جزء لاینفک یک حکومت دموکراتیک است. در غیراین صورت هیچ خبرنگاری آزادی عمل و بیان در جهت ادامه و نشر تحقیقات خود را نخواهد داشت.»
کد خبر: ۳۰۴۳۴۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۱۶
کارشناس خودرو تشریح کرد؛
در روزهای اخیر صحبتهای زیادی در مورد رابطه چین و ایران میشود. بهخصوص صحبت اصلی در رابطه با به اصطلاح سندی همکاری ۲۵ سالهای است که نمیدانم که دقیقا چیست. برخی آن را خیانت به کشور میدانند و برخی آن را راهکاری برای پیشرفت آن. من فعلا نظری ندارم. باید ببینیم که دقیقا سند نهایی چیست و دقیقا بزرگان سیاست، اقتصاد و از آن مهمتر حقوق بینالملل چه میگویند. اما من در مورد چین و نقش آن در صنعت خودروی جهانی و ایران نظرات خاصی دارم که شاید به درد شما بخورد.
کد خبر: ۲۸۹۵۰۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۰۱
گفتوگو با علي رضاقلي، نويسنده «جامعهشناسي نخبهكشي»
مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی در چارچوب تدوین مبانی نظری توانمندسازی حاکمیت، با همکاری ، مروری بر نظریههای تبیین سیر قدرت در ایران داشته و با طرح پرسشهایی درباره لوازم مشروطهخواهی بههمراه بررسی انتقادی نظریههای ناظر بر استبداد شرقی به گفتوگو با صاحبنظران پرداخته است. تا سالگرد امضای فرمان مشروطیت در 14 مرداد،بهصورت هفتگی دیدگاه صاحبنظران در این گفتوگوها را بازتاب میدهد. اینبار به سراغ علي رضاقلي، پژوهشگر ایرانی حوزه جامعهشناسی و علوم سیاسی رفتهایم که این گفتوگو را در ادامه میخوانید.
کد خبر: ۲۸۸۸۱۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۲۹
یادداشت «استفان والت» در «فارن پالسی»:
چپی ها می گویند که استکبار آمریکا دلیل جنگ سرد میان پکن-واشنگتن است و راستی ها بدرفتاری چین را دلیل آن می دانند. در حالیکه، هر دو در اشتباه هستند.
کد خبر: ۲۸۶۳۲۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۷
بازگشت به مفاهیم کهن؛
تحزب همواره در جهت قوام حکومتهای دموکراتیک مؤثر بوده است. در ایران ما از زمان استبداد کبیر تاکنون، حکومتها به احزاب و تشکلهای اصیل و مردمی به دید یک مزاحم نگاه میکرده اند. برخورد قهرآمیز و انحلال احزاب در پیشاانقلاب، و ایجاد احزاب و تشکلهای فرمایشی و محدود کردن فضای تشکیلاتی سیاسی به آنها در پساانقلاب مؤید این نکته است.
کد خبر: ۲۷۷۳۶۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۰۳
تئوکراسی یا حاکمیت دینی؛
تئوکراسی (Theocracy) از ریشه یونانی theos به معنای خدا و kratia به معنای حکومت گرفته شده است.
کد خبر: ۲۶۸۳۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۱۱
حضور مهاجران افغانستاني در ايران؛
كشور افغانستان يكي از باسابقهترين كشورهاي مبدا پناهندگان و مهاجران در جهان است. جريان مهاجرتهاي كاري و فصلي از افغانستان به كشورهاي همسايه از جمله ايران سابقه طولاني دارد. اما روند گسترده مهاجرتهاي اجباري و پناهندگي به كشورهاي ديگر، از حدود چهل سال قبل و با وقوع مخاصمات مسلحانه حمله شوروي به اين كشور (در ديماه سال 1358) آغاز شده و تا امروز ادامه داشته است.
کد خبر: ۲۶۲۹۸۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۰۷
حکومت دموکراتیک و انتخابات؛
تنها در حکومتهایی که برآمده از مردم نباشند، میتوان گفت که نامزدها مجبورند که خود را با نگاه حکومت هماهنگ کنند. و الا خواست مردم در یک حکومت دموکراتیک باید همواره جاری و ساری باشد و اگر نباشد آن حکومت دموکراتیک نیست.
کد خبر: ۲۵۰۰۵۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۲۴